Het is alweer een tijdje geleden dat Hyves de strijd van Facebook verloor. Je zou bijna vergeten dat 10 miljoen Nederlanders het social media-platform tussen 2004 en 2013 gebruikten om foto’s te delen, krabbels achter te laten en dansende bananen rond te sturen. Velen van ons deelden enthousiast informatie over onze levens met vrienden en familie. Inmiddels zijn we echter beter bekend met de gevaren die sociale media voor onze privacy kunnen vormen. We delen op grote schaal gevoelige data en we moeten ervoor waken dat onze gegevens niet in verkeerde handen komen. Dat doet je afvragen: wat is er eigenlijk gebeurd met onze Hyves-profielen toen Hyves offline ging? Zwerven onze gegevens nog ergens rond? VPNgids.nl ging op onderzoek uit.
De ondergang van Hyves
In 2010 werd Hyves verkocht aan de Telegraaf Media Groep (TMG). Dit zette een grote verandering in gang. Woordvoerders van TMG spraken openlijk over het inzetten van Hyves voor advertentiedoeleinden. Dit schrok een boel mensen af, die vervolgens hun profiel verwijderden. Deze ontwikkeling, in combinatie met de opkomst van het grote Amerikaanse Facebook, maakte dat Hyves geleidelijk aan populariteit verloor en uiteindelijk in 2013 offline ging als social media-platform.
Hyves maakte een doorstart als spelletjesplatform onder de naam Hyves Games. Opvallend genoeg kun je hier tot op de dag van vandaag inloggen met je Hyves-account van jaren geleden. Dit betekent dat in ieder geval je gebruikersnaam en wachtwoord bewaard zijn gebleven. Daarnaast houdt het platform ook bij welke van je oude Hyves-vrienden ook gebruikmaken van HyvesGames. Is dit de enige plek waar nog oude Hyves-gegevens te vinden zijn?
Rondzwervende gegevens
In ons onderzoek hebben wij met verschillende (ex-)medewerkers van zowel TMG als Hyves gesproken. Verder hebben we onder de AVG (algemene verordening gegevensbescherming) ook een verzoek ingediend bij TMG voor informatie over onze gegevens. TMG kwam hierin tegemoet. Uit het antwoord van TMG bleek dat lang niet al onze informatie verdwenen is na het vroegtijdige einde van Hyves. Inloggegevens, zoals voornaam, achternaam, e-mailadres, gebruikersnaam en wachtwoord, zijn bewaard gebleven. Nu zou je denken dat deze informatie alleen bij TMG ligt, maar dat is in werkelijkheid net even anders. TMG had tot voor kort enkel nog de wachtwoorden van oud-gebruikers in handen. Welke partijen hadden of hebben dan nog meer toegang tot gegevens van (oud) Hyves-gebruikers?
KeyGames Network, Orange Games en Azerion inzicht in Hyves-data
Het spelletjesplatform Hyves Games is op 1 mei 2018 verkocht aan KeyGames Network, wat weer onderdeel is van Orange Games. Bij de overdracht is de actieve gebruikersdatabase van Hyves Games meeverhuisd, op de wachtwoorden na. Tot mei 2019 moest KeyGames, wanneer een gebruiker met zijn of haar oude gegevens wilde inloggen op Hyves Games, een verzoek doen aan TMG voor de wachtwoordinformatie. Inmiddels zouden al deze wachtwoorden, die nog in handen waren van TMG, verwijderd moeten zijn. In februari 2019 deden wij onder de AVG een inzageverzoek aan KeyGames Network/Orange Games om te achterhalen welke gegevens deze bedrijven nog van oud-gebruikers hebben. In tegenstelling tot TMG ontvingen we bij KeyGames Network/Orange Games helaas geen reactie.
Daarnaast zagen we dat het domein hyves.nl doorverwijst naar hyvesgames.nl. Via SIDN (Stichting Internet Domeinregistratie Nederland) bleek het domein hyvesgames.nl in ieder geval sinds maart 2019 op naam van het internationale mediabedrijf Azerion te staan. Wederom deden wij onder de AVG een inzageverzoek, en kregen de volgende reactie van de Data Protection Officer van Azerion:
“We have looked into your request and we can tell you with certainty that we currently don’t allow the creation of new accounts. However some old accounts may exist as the one you have requested. For the specific account we have personal data such as username, password hash, email address, displayed name (which may not be unique), possibly gender, a day of birth, friends relations and possible games played. Please don’t hesitate to contact us if you have any further questions regarding privacy on Hyvesgames.nl.”
Hyves-profielen; foto’s, krabbels en persoonlijke berichten zouden allemaal zijn verwijderd
Volgens oud-medewerkers van Hyves en TMG zouden, bij de transitie van social media-platform naar spelletjessite, de servers met gebruikersdata compleet zijn gewist door een extern professioneel bedrijf. De profielen (inclusief krabbels, foto’s en persoonsgegevens) zouden dus nergens meer online moeten rondzwerven, met uitzondering van enkele basale inloggegevens.
Kopieën van de website en gebruikersprofielen
Het lijkt er dus op dat TMG in 2013 enkel de inlogggevens van Hyves-gebruikers heeft behouden en overige informatie van oud-gebruikers heeft verwijderd. Denk daarbij aan foto’s en krabbels. Maar daar houdt het verhaal niet op. Er wordt weleens gezegd dat informatie nooit helemaal van het internet verdwijnt. Ook in dit geval lijkt daar sprake van te zijn. Zo vonden wij een heleboel Hyves-profielen terug op de archiefwebsite Archive.org. Op deze website doen de leden van het Archive Team hun best om zoveel mogelijk internetpagina’s te archiveren voor toekomstige generaties. Zo hebben zij een enorme verzameling aan Hyves-pagina’s met informatie van zo’n 9 miljoen gebruikers opgeslagen. Deze profielpagina’s zijn allemaal zo te downloaden vanaf hun website. Deze informatie is misschien lastig door te kammen, maar als je goed zoekt, kun je je eigen Hyves-profiel waarschijnlijk nog terugvinden op basis van je oude gebruikersnaam. Zo konden meerdere redactieleden van VPNgids.nl hun oude profielen nog tevoorschijn halen.
Archive.org heeft het zelfs nog gemakkelijker gemaakt met hun Wayback Machine. Met deze tool kun je webpagina’s opvragen en er een snapshot van bekijken. Mocht je in 2005 of 2013 een Hyves-account hebben gehad, dan is de kans groot dat je die hier terug kunt vinden. Het enige wat je nodig hebt, is de naam van het profiel waar je naar op zoek bent. Deze vul je dan in, met daarachter “.hyves.nl”. Om dit proces te faciliteren staat er bovendien ook een zeer uitgebreide database met user names online, die geraadpleegd kan worden om diverse oude profielen op te vragen op basis van gebruikersnaam.
Na het invullen van http://raymond.hyves.nl/ vonden wij bijvoorbeeld de profielpagina van Raymond Spanjar, één van de oprichters van het platform. Hierop was de nodige persoonlijke data terug te vinden, zoals Raymonds vrienden, interesses, foto’s, favoriete plekken en merken.
Wanneer je zoekt op een profiel, krijg je bovenin de pagina te zien wanneer deze pagina is gearchiveerd. Dit verschilt per pagina, maar van de meeste Hyves-profielen is in zowel 2005 als 2013 een kopie opgeslagen. Je kunt dus via de Archive.org website een snapshot van jouw profiel op bepaalde momenten bekijken.
Vaak zie je niet alleen jouw profiel, maar ook dat van je vrienden. Wanneer deze pagina’s ook zijn gearchiveerd, kun je hier zelfs op klikken. Zo staat er als het ware een gelimiteerde maar accurate versie van het vroegere Hyves online – inclusief allerlei persoonlijke informatie van gebruikers.
Andere social media: hoe zit het bijvoorbeeld met Facebook en Instagram?
Niet alleen Hyves-profielen zijn massaal opgeslagen door Archive.org. Via hun Wayback Machine werd ons duidelijk dat ook Instagram- en Facebook-profielen worden gearchiveerd. Niet van iedereen lijken de Instagram- en Facebook-profielen gearchiveerd, maar wel die van bijvoorbeeld een aantal bekende Nederlanders die wij controleerden. Zo vonden wij onder meer gearchiveerde Instagram-profielen van Jesse Klaver, Georgina Verbaan, Lil Kleine, Ronnie Flex, Nikkietutorials, Martin Garrix, Doutzen Kroes, Jochem Myjer, Jim Bakkum, Romy Monteiro, Michiel Huisman en Yolanthe Cabau.
Daarnaast vonden we gearchiveerde Amerikaanse Instagram-profielen van gebruikers die hun account hedendaags hebben verwijderd, maar waarvan het gearchiveerde profiel dus wel gewoon toegankelijk is voor iedereen. Op deze gearchiveerde Instagram-pagina’s stonden onder meer foto’s van kinderen van gebruikers. Mocht je zelf duidelijk in beeld willen brengen wat er over jou op het internet rondzwerft, dan is het geen slecht idee om al je sociale media eens op te zoeken in de Wayback Machine.
Stappenplan: zo vind je jouw oude Hyves-profiel
Er zijn via Archive.org zo’n 9 miljoen Nederlandse Hyves-profielen te vinden. Grote kans dat jouw profiel er ook tussen staat. Wil je weten of jouw oude Hyves-pagina nog online te vinden is? Volg dan de volgende stappen:
- Ga naarhttps://archive.org/web/.
- Voer de link in van jouw persoonlijke pagina. Voor Hyves is dit http://[jouw gebruikersnaam].hyves.nl. Bijvoorbeeld “http://raymond.hyves.nl/”.
- Als er geen (voor jou herkenbare) resultaten zijn, hoef je je geen zorgen te maken. Je Hyves-profiel is niet opgeslagen en je loopt geen risico dat je oude profiel je in verlegenheid brengt.
- Als je wél resultaten te zien krijgt, betekent dit dat delen van jouw persoonlijke informatie online rondzwerven. Afhankelijk van hoe openbaar je Hyves-profiel was en hoeveel pagina’s de WaybackMachine heeft opgeslagen, heeft iedereen ter wereld toegang tot jouw Hyves-pagina. Je kunt zelf bekijken in hoeverre dit het geval is door rond te klikken.
Vergeet ook niet te kijken of er snapshots van jouw Instagram- of Facebook-profiel te vinden zijn op Archive.org.
Kun je je gearchiveerde Hyves-profiel laten verwijderen door Archive.org?
Mocht je jouw oude Hyves-profiel nu helemaal van het internet af willen hebben, dan is dat nog knap lastig. Als Archive.org een oude website van jou heeft opgeslagen, kun je ze verzoeken deze website uit het archief te verwijderen. Dit geldt echter alleen voor complete websites én enkel wanneer jij de eigenaar van de desbetreffende site bent. Hoe zit dit dan met een profiel op een website die niet van jou is?
In februari 2019 probeerden wij al contact op te nemen met het Archive Team. We vroegen hen wat we moesten doen om als oud Hyves-gebruiker ons profiel uit het archief te laten verwijderen. Helaas hebben we al die tijd niks van het Archive Team vernomen. Onze oude Hyves-profielen zijn dus nog steeds zichtbaar voor het grote publiek, zonder dat we hier als oud-gebruikers regie over hebben. Dat roept enkele juridische vragen op, zeker nu de privacywetgeving in Europa de afgelopen jaren is aangescherpt, onder meer met de introductie van de AVG (algemene verordening gegevensbescherming).
Hoe zit het juridisch precies? Mag een archiefsite zomaar gebruikersprofielen opslaan?
Wij vroegen juristen Noud van Gemert en Güven Erkaslan naar de juridische bepalingen rondom het opslaan en archiveren van persoonlijke gegevens, zoals oude Hyves-profielen. Noud van Gemert, advocaat bij Jonkers & Van Gemert Advocaten, vertelt dat publiek toegankelijke informatie in principe op deze wijze verzameld en ‘gescrapet’ mag worden. Maar omdat een archiefwebsite als Archive.org hierbij dus wel persoonsgegevens van Nederlanders verwerkt, moet er aan de AVG voldaan worden.
“Dit betekent dat oud-Hyvesgebruikers van wie profielen zijn gearchiveerd, onder de AVG het recht hebben op inzage en ook verwijdering van hun persoonlijke gegevens. Dit geldt ook voor bijvoorbeeld gearchiveerde Instagram- of Facebookprofielen, zolang er sprake is van verwerking van persoonlijke gegevens“, aldus van Gemert.
Om inzicht te krijgen in welke persoonsgegevens een partij van je heeft opgeslagen, kan je bij de desbetreffende gegevensverwerker een schriftelijk verzoek indienen. Op dezelfde wijze kan je een verzoek indienen om je gegevens te laten verwijderen. Van Gemert vertelt: “Als niet aan het verzoek wordt voldaan kan een klacht bij de Autoriteit Persoonsgegevens ingediend worden. Er staan vrij hoge boetes op het overtreden van deze regels.”
Zo dien je een officieel inzage- of verwijderingsverzoek in onder de AVG
Mocht je van een gegevensverwerker inzage willen in je persoonsgegevens, of deze gegevens willen laten verwijderen, dan kan je daarvoor dus een officieel verzoek indienen. Privacy-jurist Güven Erkaslan van Privacy Direct, die gespecialiseerd is in de AVG, wees ons op enkele voorbeeldbrieven van de Autoriteit Persoonsgegevens waarmee zo’n inzageverzoek of verwijderingsverzoek gedaan kan worden. Hieronder hebben wij een voorbeeldbrief uitgewerkt met een verwijderingsverzoek voor Hyves-gebruikers in het Engels. Let op: er is geen garantie dat een verzoek tot verwijdering gehonoreerd wordt, al zou Archive.org in dat geval dus wel de AVG overtreden.
Voorbeeld: Verzoek om verwijdering van je oude Hyves-gegevens onder de AVG
To: [emailprotected]
Internet Archive
300 Funston Avenue
San Francisco, CA 94118
Datum
Topic: Request to delete personal information
Dear sir, madam,
It has come to my attention your organization processes my personal information. With this letter I’m requesting to have my personal information erased from your archives. This is regarding my old Hyves.nl profile: [gebruikersnaam en link naar Wayback Machine-pagina met jouw gebruiksprofiel]
Motivation: Your organization is processing my personal information without my consent, and under articles 12 and 17 of the European GDPR (General Data Protection Regulation) I’m formally requesting that all my personal information is deleted from your database and publicly accessible archives.
My request to your organization
I would like to receive a written response within a month, stating if and in what manner you are honoring my request. If you have shared my personal information with another organization in the past year, then you have to convey my request for removal of my data also to that organization. If you cannot honor my request, then I ask you to motivate and explain the inability to do so.
Best regards,
[naam]
[adres]
[postcode en woonplaats, land]
[e-mailadres]
David Janssen
Cybersecurity analist
David is cybersecurity analist en een van de oprichters van VPNgids.nl. Sinds 2014 heeft hij internationale ervaring opgedaan in het werken met overheden, NGO’s en de private sector als cybersecurity- en VPN-deskundige en adviseur.
Meer artikelen uit de sectie Nieuws
Finale voetbal OS 2024: Frankrijk – Spanje (m) en Brazilië – VS (v)
9 augustus 2024
Gratis het WK Superbike in Portugal 2024 kijken
9 augustus 2024
Kijk de finale hockey (v) Nederland – China (Olympische Spelen)
9 augustus 2024
